Cảnh báo tỷ lệ trẻ bị thừa cân, béo phì đang ngày càng gia tăng

Chế độ ăn giàu dinh dưỡng cùng với thời gian cho các hoạt động thể chất bị ít đi khiến tình trạng thừa cân, béo phì ở thế hệ trẻ nhỏ ngày càng trở lên phổ biến trong nước ta cũng như nhiều nước trên thế giới. Trẻ béo phì làm tăng nguy cơ bị mắc các bệnh lý về tim mạch, cùng xương và nội tiết. Tỷ lệ thừa cân béo phì ở trẻ em Việt Nam đã tăng hơn gấp đôi trong vòng 10 năm qua.

Năm 2020, cứ 100 trẻ trong độ tuổi tính từ 5 đến 19 thì có 19 trẻ em thừa cân, béo phì. Tăng mạnh so với con số 8,5 trẻ em của năm 2010, kết quả của cuộc Tổng điều tra Dinh dưỡng mới được công bố. Trong đó, tỷ lệ trẻ thừa cân béo phì tại thành thị là 26,8%, nông thôn là 18,3% và miền núi 6,9%.

Số trẻ béo phì tăng mạnh

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên. Cuộc Tổng điều tra dinh dưỡng này quy mô lớn nhất từ trước đến nay trên toàn quốc. Với 22.400 hộ gia đình tại 25 tỉnh thành phố. Đại diện cho 6 vùng sinh thái. Nội dung điều tra là thu thập đồng thời các chỉ số về nhân trắc; vi chất dinh dưỡng, khẩu phần ăn cá thể. Cũng như thông tin về an ninh lương thực và an toàn vệ sinh thực phẩm.

“Tình trạng thừa cân, béo phì đang gia tăng ở tất cả lớp tuổi. Và ở cả thành thị lẫn nông thôn. Kéo theo sự gia tăng không kiểm soát các bệnh không lây nhiễm. Liên quan đến chế độ ăn”, ông Tuyên nói.

Số trẻ béo phì tăng mạnh
Số trẻ béo phì tăng mạnh

Chiến lược quốc gia dinh dưỡng giai đoạn 2011-2020 ở Việt Nam. Đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, ông đánh giá. Tuy nhiên chưa đạt các chỉ tiêu cải thiện tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng. Khống chế thừa cân béo phì ở người trưởng thành và một số mục tiêu khác.

Việt Nam đang đối mặt với gánh nặng có nhiều trẻ bị thừa cân, béo phì

Bà Rana Flowers, Trưởng đại diện Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF). Nhận định Việt Nam đang đối mặt với gánh nặng về thừa cân, béo phì. Mức tiêu thụ thịt tăng nhanh. Từ 84 g thịt một người một ngày năm 2010 tăng lên 136,4 g năm 2020. Khu vực đô thị tiêu thụ thịt cao hơn, với 155,3 g. Flowers cũng cảnh báo xu hướng tăng tiêu thụ nước ngọt và thức ăn nhanh gia tăng tại các trường học trong thành phố.

Trẻ lứa tuổi học đường đang đối mặt với “gánh nặng kép” về suy dinh dưỡng thấp còi và thừa cân, béo phì. Tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em vẫn ở mức cao, 22,4% theo số liệu điều tra năm 2017-2018 được ông Tuyên viện dẫn. Trong khi đó, tỷ lệ thừa cân, béo phì có xu hướng tăng nhanh, nhất là ở thành thị.

Việt Nam đang đối mặt với gánh nặng có nhiều trẻ bị thừa cân, béo phì
Việt Nam đang đối mặt với gánh nặng có nhiều trẻ bị thừa cân, béo phì

“‘Gánh nặng kép’ này sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, quá trình phát triển thể lực, tầm vóc, trí tuệ, cản trở sự tăng trưởng và phát triển toàn diện của trẻ em nói riêng, tăng trưởng của người Việt Nam nói chung”, Thứ trưởng Tuyên nói.

Cập nhật nhiều tin tức mới nhất tại đây.

Trẻ em béo phì có nguy cơ mắc bệnh gì?

Cách tốt nhất để xác định trẻ có bị béo phì hay không là đi khám. Khi đến bệnh viện, trẻ sẽ đo cân nặng, chiều cao, tính chỉ số khối cơ thể BMI, so sánh trị giá với giá trị tiêu chuẩn theo mô hình tăng trưởng để xác định mức độ cân nặng của trẻ.

Trẻ béo phì có nguy cơ mắc một số bệnh lý, bao gồm:

  • Cholesterol cao
  • Huyết áp cao
  • Bệnh tim mạch
  • Bệnh tiểu đường
  • Vấn đề về xương
  • Các bệnh lý về da như phát ban nhiệt, nhiễm nấm và mụn trứng cá

Các bệnh lý về tim mạch và nội tiết xảy ra là vấn đề nan giải, đặc biệt là khi trẻ còn quá nhỏ. Ngoài ra, bệnh lý về xương còn làm giảm khả năng phát triển thể chất của trẻ. Do đó, béo phì có nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời.

Tình trạng thiếu vi chất và dinh dưỡng bất hợp lý sẽ làm tăng nguy cơ trẻ mắc các bệnh không lây nhiễm, như tim mạch, tiểu đường, rối loạn chuyển hóa.

Chính phủ xem Cải thiện tình trạng dinh dưỡng của bà mẹ và trẻ em là một trong sáu mục tiêu quan trọng của Chiến lược Quốc gia về dinh dưỡng. Bộ Y tế đặt chỉ tiêu “khống chế tỷ lệ thừa cân, béo phì trẻ em dưới 5 tuổi ở mức 5% đối với vùng nông thôn và dưới 10% đối với thành phố lớn”.